Dit jaar bestaat Tiwos 100 jaar. 100 jaar waarin veel veranderd is in Tilburg. In het wonen en in de buurten. Op deze pagina belichten we de wijk Groeseind

Selecteer uw wijk

Als ik nu verhuis, is het mijn eigen keuze..!

Raquel is 45 en moeder van vier kinderen van 22, 21, 10 en bijna 9. Na veel omzwervingen woont ze sinds een paar jaar met haar gezin in Groeseind.

‘Ik ben zelf Antilliaans maar heb het grootste gedeelte van mijn leven in Nederland gewoond. Ik ben ontzettend veel verhuisd in mijn jeugd, ik heb op zoveel verschillende scholen gezeten. Toen ik mijn ex-man leerde kennen gingen we naar Curaçao. Toen de relatie stuk liep ben ik naar Tilburg gegaan. Ik had daar al vaker gewoond, het was herkenbaar voor me. Ik wist waar ik moest zijn om dingen te regelen. Maar doordat ik na mijn scheiding uit het buitenland naar Nederland kwam had ik geen punten opgebouwd.

Ik heb een tijd bij een hele goede vriend ingewoond. Via Tiwos kreeg ik een anti-kraakwoning voor mij en mijn twee kinderen. Maar op dat soort plekken konden we nooit lang blijven, ze werden bijvoorbeeld gesloopt voor nieuwbouw.’ ‘Je hebt in een anti kraak woning een half jaar van tevoren al stress, komt er straks wel weer een nieuwe woning? Ik kreeg in die tijd een nieuwe vriend en raakte weer zwanger. Zo blijven wonen dat wilde ik niet voor de kinderen. In 6 jaar tijd hebben we in veel verschillende woningen gezeten. In die sloopwoningen is de staat vaak ook slecht, je hebt nog een geiser, alles is oud en viezig, je krijgt hoge stookkosten. Maar je moet ergens wonen, je hebt een gezin. Ik kreeg een zoontje en raakte zwanger van mijn jongste dochter. Met vier kinderen was anti-kraak wonen een heel gedoe.’

‘Ze hebben nooit geklaagd, ze weten dat ik mijn best heb gedaan. Ik wilde de woningen steeds toch een beetje inrichten voor ze. Gordijnen ophangen, de boel schilderen. De huizen zijn toch steeds een soort van thuis geweest. Dat ligt ook aan je mentaliteit. Als je bij de pakken neer gaat zitten kom je er niet. Ik wilde gewoon niet uit dozen leven. Je weet nooit hoe lang je ergens woont maar als je minimaal een half jaar in een sloopwoning zit en je leeft uit dozen dan is dat niet te doen. Ik had sowieso zorgen. Maar als je dan in de dozen blijft zitten dan kun je het ook niet voor de kinderen verbergen. Door er een thuis van te maken vermindert het gevoel dat je het moeilijk hebt. Het vermindert het minderwaardigheidsgevoel. Kinderen moeten kind kunnen blijven en zich niet schamen voor de situatie. Maar het kost ook een hoop geld, om alles steeds in zo’n korte tijd weer wat op te knappen.’

‘Ik heb alles eerst gedaan volgens de regels. Maar toen we met zijn zessen in een anti-kraak woning zaten die ik niet geschikt vond voor een gezin, heb ik een filmpje gemaakt op YouTube over de staat van de woning en Tiwos hierin gelinkt. Tiwos kwam hierdoor langs en beloofde extra punten voor de wachtlijst. Ook beloofden ze dat een volgend huis een vast huis zou zijn. Dat duurde nog even maar na een tijdje kreeg ik een telefoontje dat ze een woning hadden.. ‘Is het groot genoeg voor mijn gezin, gezond en voor vast, wilde ik weten. Ja? dan neem ik het!’’

‘Ik wilde in ruil voor de woning graag iets betekenen voor de buurt. Ik ben in de buurtcommissie gegaan om leuke dingen voor de kinderen te organiseren. En mijn eigen kookclub begonnen. Ik houd ervan dat mensen elkaar kennen en je er voor elkaar bent. Een vaste plek geeft veiligheid, onderdak, een plek waar de kinderen zichzelf kunnen zijn en warmte en liefde kunnen voelen. Mijn jongste twee kinderen zitten vanaf groep 1 op dezelfde basisschool. Dat geeft stabiliteit, dat hebben ik en mijn oudste dochters nooit gehad. Ik ben zo’n 36 keer verhuisd maar als ik nu verhuis, dan is het mijn eigen keuze!’

 

Tiwos heeft, mede door situaties als die van Raquel haar beleid voor anti-kraakwoningen aangepast. Deze woningen worden niet meer toegewezen aan gezinnen of mensen met kinderen.

Lees verder

Groeseind

Bron: Wonen als arbeider in een textielstad, Jan Timmermans, 2015
Foto: Boerderij de Horst
Fotograaf: Bureau voor Statistiek en Voorlichting van de gemeente TilburgKaren Weening Speeltuin, Fotograaf Multivision & Partners, Tilburg

De laatste wijk die tussen de Eerste en de Tweede Wereldoorlog ontstond was Groeseind.

De ontwikkeling daarvan begon halverwege de jaren twintig en was rond 1932 afgerond. De oudste vermelding van Groeseind dateert uit 1644, toen er sprake was van jonge ontginningen aan de rand van de heidegebieden. Groes betekent: met Gras begroeid en van goede kwaliteit. Naast verschillen waren er duidelijke overeenkomsten in de wijze waarop de nieuwe Tilburgse wijken zich ontwikkelden. Nadat een voldoende aantal bewoners aanwezig was, werd een parochie gesticht. Die was een afsplitsing van de buurtparochies. Daarna werd door de kerk in korte tijd de genoemde fysieke infrastructuur tot stand gebracht. Groeseind is een schoolvoorbeeld van de opbouw van een Tilburgse arbeiderswijk.

Lees verder

Kwade Hoek

Bron: Wonen als arbeider in een textielstad, Jan Timmermans, 2015
Foto: Weverswoningen aan de Kwade Hoek, gelegen tussen de Hoefstraat en de Hoekschestraat omstreeks 1925
Fotograaf: Schmidlin Tilburg

Een deel van het huidige Groeseind werd vroeger aangeduid met de naam Kwade Hoek.

Een gemeentelijk bouwbestek uit 1924 droeg ook die naam. Kwaad duidt op de slechte kwaliteit van de bodem, te weten drassig. De ontginning daarvan kwam in de tweede helft van de negentiende eeuw op gang. In de volksmond werd Kwade Hoek ook gerelateerd aan de inwoners van het Schotelplein. Een goedbedoelde, maar toch wat onaardige aanduiding van de mensen die woonden aan en in de buurt van het plein en gewoon op hun eigen wijze in de samenleving stonden.

Lees verder

Sint Pietersplein

Bron: Wonen als arbeider in een textielstad, Jan Timmermans, 2015 en Regionaal archief Tilburg
Foto: St. Pietersplein met linksboven de St. Jacobstraat en rechtsboven de St. Pieterstraat
Fotograaf: Woningdienst Gemeente Tilburg

De woningen aan het Sint Pietersplein werden in 1922-1923 gebouwd.

In eerste instantie was gedacht aan betonwoningen, maar er was geen raadsmeerderheid te verkrijgen voor betonbouw. In tegenstelling tot het qua vorm interessante Schotelplein was het Sint Pietersplein bijna een rechthoek. Dit bouwplan van de woningdienst droeg de naam Het Groeseind. Het oorspronkelijke plan bestond uit twee bouwblokken elk aan een lange zijde van het park en bevatte 55 woningen. Later werden er huizen bijgebouwd en kwam het totaal uit op 182.

De huizen waren groter dan die van het Schotelplein. Per straat stonden er maximaal 15 woningen met een breedte van elk 5 meter met achterom. Er was een kleine variatie aan woningen en op elke hoek van het plein stond een winkel. In één van de hoekpanden zat tot circa 1975 slager Harry van Beurden. In de drie andere hoekpanden aan het St.-Pietersplein zaten kruideniers; rond 1970 de Coöp, de VéGé van André Kuijpers en zijn zoon en Tijn Cornelissen die stopte in augustus 1977. Het plein was ingericht als een wandelparkje, terwijl aan één buitenkant een vrij grote speelplaats was gedacht. Het speelveld is vrij snel opgeheven omdat de bewoners er een kleine vuilnisbelt van hadden gemaakt.

De woningen aan het Sint Pietersplein zijn tussen 2000 en 2010 afgebroken omdat ze vochtig waren en de muren onvoldoende isolatie boden.

Lees verder

Noodwoningen

Bron: Regionaal Archief Tilburg
Fotograaf: Schmidlin

Op een terrein aan de Wichmansstraat stonden vroeger houten noodwoning uit de Eerste Wereldoorlog. De barakken waren afkomstig van een Belgisch vluchtelingenkamp.

Dit type woningbouw bleef in Tilburg nog tot het eind van de jaren 1920 in gebruik voor de huisvesting van de allerarmsten en ‘onmaatschappelijken’. Eind jaren twintig zijn deze afgebroken en vervangen door woningen met een lage huur.

Lees verder

Padua

Bron: Meer dan wonen, Een eeuw sociale woningbouw in Tilburg, december 2009
Foto: Paduastraat
Fotograaf: Woningdienst Gemeente Tilburg

De woningen zijn gebouwd door de Gemeentelijke Woningdienst en komen na oplevering in begeer van de Tilburgsche Woningbouwstichting.

Ze zijn iets ruimer, maar qua uitstraling hebben ze veel gemeen. Door gebruik van dezelfde elementen en standaardplattegronden kan de gemeente in korte tijd veel woningen bouwen en probeert op die manier het enorme woningtekort in te lopen. Inmiddels is de wijk ingrijpend veranderd. In de jaren zeventig, tijdens de stadsvernieuwingsperiode worden in deze buurt veel woningen afgebroken en vervangen door nieuwbouw en door architektenburo Peeters. Daarbij komen zowel eengezinswoningen als bejaardenwoningen tot stand. Deze woningen zijn gerenoveerd door Habraken Smulders Architecten. Het in 1970 geopende bejaardentehuis St Antonius van Padua aan de Paus Adriaanstraat is in 2000 afgebroken en om plaats te maken voor het nieuwe zorgcentrum Padua naar ontwerp van architect Storimans.

Lees verder
laden...